34. Körfez İşbirliği Konseyi Zirvesi

Körfez İşbirliği Konseyi 25 Mayıs 1981 yılında kuruldu. Konsey altı Körfez Arap ülkesinden oluşmaktadır. Bu ülkeler Birleşik Arap Emirliği, Bahreyn, Suudi Arabistan, Umman, Katar ve Kuveyt’tir. Körfez İşbirliği Konseyi bu altı üye ülke arasında koordinasyonu, işbirliğini ve aralarındaki bütünlüğü sağlamak amacıyla kurulmuştur. Üye ülkeler arasındaki ilişkileri sağlamlaştırmak, üye ülkelerde ekonomi, finans, ticaret, turizm, gümrük ve yönetim gibi konularda aynı düzenlemeleri uygulamak, endüstri, tarım, su ve hayvancılık gibi alanlarda gelişme göstermek ve bilimsel araştırmalar için merkezler kurmak konseyin önemli amaçlarındandır.
 
34. Körfez İşbirliği Konseyi zirvesi 10 Aralık 2013’de başladı ve 11 Aralık 2013 tarihinde sona erdi. Zirve için üye ülkeler Kuveyt’te bir araya geldi. Üye ülkeler zirvede genel olarak ekonomik birleşme, İran’la ilişkiler, Filistin, Mısır ve Suriye konularını ele aldı.  34. Körfez İşbirliği Konseyi Zirvesi üye ülkelerin almış olduğu önemli kararlarla sona erdi. Zirve bildirisinde, alınan bütün önemli kararlarlar detaylı olarak bahsedilmektedir. Aşağıda zirvede tartışılan, konuşulan, alınan kararlar ve konular özetlenmektedir:
 
• Üye ülkeler İran’ın Birleşik Arap Emirlikleri’nin Lesser Tunb, Abu Musa ve Greater Tunb adaları üzerindeki devam eden işgalini kabul etmediklerini dile getirdiler. Bütün üye ülkeler Birleşik Arap Emirlikleri’nin adalar üzerindeki egemenliğini desteklediler. Üye ülkeler bu konu hakkındaki düşüncelerini şu cümlelerle ifade ettiler: “İran tarafından bu üç adaya uygulanan herhangi bir girişim ya da hareket hükümsüzdür. Yapılan hiçbir girişim ya da uygulama tarihsel ve yasal gerçekleri değiştiremez çünkü bu yasal gerçekler ve tarih Birleşik Arap Emirlikleri’nin bu adalar üzerindeki egemenliğini ispat etmektedir”.
 
• Üye ülkelerin finansal pazarını birleştirmek için, bir takım ortak kurallar onaylandı.
 
• Üye devletlerin liderlerine 2018 yılına kadar faaliyete geçmesi planlanan Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) demiryolu projesinin kurulması konusunda bilgi verildi.
 
• İran liderliğinin KİK ülkelerine karşı yeni tutumundan KİK üye ülkeleri memnun olduklarını dile getirdiler. Üye ülkeler “ Umarız bu eğilimleri somut adımlar takip eder ve bu somut adımlar da bölgede barış, güvenlik ve istikrar üzerinde olumlu yansımalara sebep olur” şeklinde İran’ın bu yeni yaklaşımı ile ilgili yorumda bulundular.
 
• KİK ülkeleri Genel Sekreterliğe, üye ülkelerin genç girişimcilerinin KOBİ projelerini desteklemek için bir fon kurulması talimatı verildi. Üye ülkeler KİK gençlerinin yeteneklerini geliştirmek amacıyla gençlik programı kurulmasına da karar verdiler. Bu gençlik programı ile üye devletler gençlerin insani çalışmalara katkılarını teşvik etmeyi, liderlik ruhunu desteklemeyi ve böylece KİK kimliğini ve değerlerini daha da sağlamlaştırmayı amaçlamaktadırlar.
 
• Zirvede KİK ülkeleri Suriye rejiminin Suriye halkına karşı tutumlarını kınadılar. Ayrıca, Suriye halkına insani yardımların güvenli bir şekilde ulaştırılabilmesi için çağrıda bulundular.
Üye ülkeler KİK ülkeleri ve İran arasındaki yakın işbirliği ilişkilerinin; İran ve KİK ülkelerinin arasındaki iyi komşuluk ilişkilerine, birbirlerinin iç işlerine müdahale etmemelerine, bölge ülkelerinin birbirlerinin egemenliklerine saygı duymalarına ve her türlü güç kullanımı ve tehditten uzak durmalarına bağlı olduğunu vurguladılar.
 
• İran ve P5+1 ülkeleri arasında Kasım ayında Cenevre’de imzalanan ön hazırlık anlaşması KİK ülkeleri tarafından memnuniyetle karşılandı. İran’ın nükleer programı ile ilgili kapsamlı ve kalıcı bir anlaşmanın ilk adımlarının atılması bölgede ve uluslararası arenada İran’ın nükleer programı hakkındaki endişeleri sona erdireceğine inandıklarını dile getirdiler.
 
• Üye ülkelerin ortak işbirliğinin öneminin vurgusu yapıldı. Ortak işbirliğin genişletilerek hem KİK ülkelerine hem de vatandaşlarına hizmet etmesi amaçlanmaktadır. Çeşitli alanlardaki ve KİK ekonomilerindeki sürekli büyüme ve kapsamlı gelişme durumundan duydukları memnuniyeti de ifade ettiler.
 
• KİK ülkeleri, Filistin-İsrail arasındaki görüşmelerde Amerika Birleşik Devletleri’nin çabalarından memnun olduklarını dile getirdiler. Amerika’nın bu çabaları başkenti Kudüs olacak bağımsız bir Filistin Devleti’nin kurulmasına yardımcı olabileceğini söylediler.
 
• Konsey ülkeleri Mısır halkını ve Mısır halkının demokratik seçimlerini desteklediklerini doğruladılar. Ayrıca ülkeler, Mısır ekonomisini de desteklediklerini ve böylece Mısır’ın bölgedeki rolünü yeniden kazanabileceğini ifade ettiler.
 
• Zirvede ortak bir KİK askeri gücünün, ordunun kurulması kararı da alındı. Ortak Savunma Konseyi konuyla ilgili gerekli uygulamaların ve tedbirlerin alınması için atandı.
 
• Son olarak, Suriye’nin bütünlüğüne, egemenliğine ve Suriye halkının meşru temsilcisi olarak kabul edilen Suriye Ulusal Koalisyonu’nun toprak bütünlüğünün korunmasının önemine vurgu yapıldı.
 
Zirvede tartışılan ve konuşulan bütün bu konular ve kararlar bütün KİK ülkelerinin ve liderlerinin taleplerini ve görüşlerini yansıtmaktadır. Zirvede üye ülkeler Mısır ve Suriye konularındaki kesin tavırlarını da yansıtmış bulundular. Zirvede alınan ve tartışılan bazı kararlar ve olumlu yaklaşımlar üye ülkeler arasındaki ekonomik, askeri, sosyal işbirliklerinin ve ilişkilerin gelişmesine ve büyümesine yardımcı olacaktır. Ayrıca, bazı kararlar ise KİK ülkelerinin hem bölgede hem de uluslararası arenada pozisyonlarının gelişmesini ve ilerlemesini sağlayacaktır.