Haşdi Şaabi 7 Yaşında: Kontrol Etmek Mümkün mü?

Irak’ta 2014 yılında terör örgütü IŞİD’in ülkenin bir kısmında toprak hâkimiyeti sağlamasının ardından Irak’taki en büyük Şii dinî merci Ayetullah Ali es-Sistani’nin fetvasıyla kurulan ve hâlen varlığı konusunda tartışmalar bulunan Haşdi Şaabi’nin, askerî gücünün yanı sıra günümüz Irak siyaseti, sosyal ve ekonomik hayatında önemli etkiler doğurmakta ve zaman zaman ülkedeki devlet kurumsallaşmasına karşı alternatif bir misyon üstlendiği görülmektedir. Nitekim çoğunluğu İran destekli Şii milislerden oluşan silahlı grupların çatı oluşumu Haşdi Şaabi, ülkedeki en büyük Şii dinî merci Ayetullah Ali es-Sistani’nin, örgütün kuruluşunun temelini atan 13 Haziran 2014 tarihli fetvasının yedinci yıl dönümüne dair 26 Haziran 2021’de düzenlediği geçit töreninde yeni insansız hava aracı (İHA) modellerini sergilemesiyle ülke gündemini yeniden aktif bir biçimde meşgul etmiş, kuruluşunun 7. yılında tartışılmaya ve geleceği sorgulanmaya devam etmiştir.

Nitekim Ocak 2020'de Bağdat’ta ABD’nin İHA saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile birlikte öldürülen Haşdi Şaabi Heyet Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in ölümünden birkaç ay önce hava savunma birimi kurma emri vermiş ancak söz konusu emir Haşdi Şaabi Heyet Başkanı Falih el-Feyyad tarafından reddedilmiştir. Hâlihazırda İHA saldırıları düzenleyen Haşdi Şaabi’nin, resmî yetkililerin reddetmesine rağmen, silah envanterine hava savunma silahları entegre etmesi, ABD güçleri başta olmak üzere yabancı güçlere yönelik saldırı dozunu artıracağı gibi hükûmetin kontrol altına almaya çalıştığı örgütü daha da kontrolsüz kılacaktır. Özellikle göreve başladığı Mayıs 2020’den bu yana devlet kademelerinde ve güvenlik bürokrasisinde önemli değişikler yapan Başbakan Mustafa el-Kazımi ilk vaatleri arasında yer alan Haşdi Şaabi’nin yeniden yapılandırılması ve silahların devlet elinde toplanması konusunda ilerleme kat edemezken, örgütün gücünü hava savunma silahlarıyla tahkim etmesi, hükûmetin örgütü kontrol etmesinin ne denli zor olacağına işaret etmektedir.