Uluslararası Ticaret ve Enerji Koridorları Mücadelesinde Yeni Dönem

Giriş

Uluslararası siyasette son dönemlerde yaşanan enerji krizleri ve artan ticari kaygılar, ülkelerin yeni ticaret rotaları oluşturma gayretlerini de beraberinde getiriyor. Bu açıdan Kuzey Koridoru, Orta Koridor, Güney Koridoru gibi koridorlara Kalkınma Yolu Projesi ve Avrupa Ekonomik Koridoru gibi oluşumlar da eklenmiş bulunuyor. Türkiye, Irak ve Körfez’i birbirine bağlamak amacıyla projelendirme aşamasına 2010 yılında başlanan ve liman kısmı 2013 yılında gündeme gelen Kalkınma Yolu Projesi, siyasi açıdan son dönemde daha fazla ön plana çıkmıştır.

Hindistan'ın ev sahipliğinde gerçekleşen ve Rusya ile Çin'in katılmadığı G20 Zirvesi’nde tanıtılan Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC) Projesi, uluslararası toplumun anında ilgisini çeken bir konu hâline gelmiştir. ABD Başkanı Joe Biden'ın "tarihî bir ekonomik koridor" olarak nitelendirdiği proje, açıkça ifade edilmese de 2013 yılında duyurulan ve küresel ekonomi ve ticarete yön vermeyi amaçlayan Çin'in Kuşak ve Yol İnisiyatifi'ne alternatif oluşturma girişimi olarak değerlendirilebilir. Şu an için, bahsi geçen proje yalnızca siyasi bir niyet beyanı olarak mevcuttur. ABD'nin yanı sıra Avrupa Birliği'nin de desteğini alıyor gözükmesine rağmen, kısa vadede gerçekleştirilmesi mümkün olmayan bir projedir. Bununla birlikte, Hindistan'dan Avrupa'ya uzanması planlanan bu projede, koridorun Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan, Ürdün, İsrail, Yunanistan gibi ülkelerden geçmesi öngörülmektedir ve bu bağlamda deniz, demir ve kara yolları gibi farklı taşıma modları ve güzergâhları kullanılacaktır. Bu nedenle, projenin başarılı bir şekilde hayata geçirilebilmesi için geniş çaplı uluslararası anlaşmaların gerekliliği kaçınılmazdır.