Türkiye-Fas İlişkileri: Libya Krizinde ve Akdeniz’de Potansiyel Ortaklık

Fas, gerek jeopolitik önemi gerek Türkiye ile geçmişten günümüze yoğun ekonomik ve sosyal bağları nedeniyle Akdeniz özelinde ve Libya krizinde önemli bir potansiyel müttefiktir. Fas yönetimi, Libya krizinde taraflar arasında müzakerelere ev sahipliği yapması ve sürece yönelik çözümcü yaklaşımlarıyla uluslararası anlamda takdir kazanmıştır. BM başta olmak üzere çok sayıda kıta ülkesi, ABD, Fransa ve Körfez ülkelerinin açık desteğini alan Fas, aynı şekilde Batı Sahra krizinde Cezayir ve Polisario Örgütü’ne karşı diplomatik bir zaferin eşiğindedir. Bu bağlamda, Fas ile alakalı bölgenin yükselen gücü benzetmesini yapmak yanlış olmayacaktır. Bu perspektiften ele alındığında Türkiye-Fas ilişkilerini Libya ve Batı Sahra gibi iki önemli saha üzerinden değerlendirmek taraflar arasındaki potansiyel fırsat ve tehditleri anlamak adına oldukça yol göstericidir.

Bu bilgiler ışığında çalışmanın birinci bölümünde Türkiye-Fas ilişkileri Batı Sahra krizi ve Fas-Cezayir rekabeti üzerinden ele alınacak, Türkiye-Fas ilişkilerinde bu rekabetin yarattığı olası zorluklara değinilecektir. İkinci bölümde, Libya krizi ve Fas’ın son çeyrekteki aktif tutumlarıyla Libya özelinde yeni bir boyut kazanan Türkiye-Fas ilişkileri incelenecektir. Son bölümde ise 2004 yılında iki ülke arasında imzalanan ve 2006’da yürürlüğe giren Türkiye-Fas Serbest Ticaret Anlaşması’nda Fas hükûmeti tarafından yapılan değişiklikler ve sonrasında yaşanan bazı önemli gelişmeler ele alınacaktır.